TẬP ĐỌC GIẢI TRÍ
GIẾT CHÓ KHUYÊN CHỒNG
Xưa một nhà có hai anh em, anh thì giàu có làm nên, em thì nghèo đói, túng bấn. Thế mà tịnh vô, anh không giúp đỡ gì em cả.
Ngày ngày anh chỉ kết bạn với những ai ai, nay bọn này, mai bọn khác. Hôm thì rượu chè linh đình, hôm thì cờ bạc tấp nập; ai ưa muốn cài gì thì dâng, thì biếu; ai cần tiền bạc thì cho vay, cho mượn. Thế mà chính thật em thì không hề bao giờ được biết cái bát, đôi đủa hay đồng tiền phân bạc của anh nó ra sao cả. Người em cũng đành vậy, không mảy may, phàn nàn hay giận dữ gì anh. Nhưng người vợ anh thấy thế lấy làm trái ngược, thường vẫn nói với chồng rằng:
– Cùng mẹ, cùng cha là ruột thịt; khác tông, khác giống là người dân. Sao nhà chỉ chuộng người dân mà không thiết gì đến ruột thịt như thế?
Chồng nghe nói, cãi rằng:
– Đàn bà ngu dốt biết gì! Anh em “kiến giả nhất phận”. Ai có thân thì người nấy lo. Chứ có phải là anh, thì cứ phải săn sóc, trông nom đến các em cả đâu!… Bao nhiêu bạn tôi đây đều là người tử tế, tốt bụng cả.
Vợ biết can chồng không ăn thua, nhưng không biết làm cách nào cho chồng hồi tâm lại.
Nhân một hôm chồng đi vắng, vợ ở nhà, đánh chết luôn một con chó đem bọc lại rồi để ở xó vườn. Tối đến chồng về, vợ giả cách làm ra sợ hãi, nói rằng:
– Ban trưa, lúc mình đi vắng, có một thằng bé ốm yếu vào xin ăn. Tôi mắc bận chưa kịp cho thì nó kêu gào chửi rủa ầm ĩ. Tức mình, tôi lấy đòn gánh đập nó một cái. Không biết phải chỗ phạm làm sao, nó quay ra chết ngay lập tức. Tôi vội vàng lấy chiếu bó xác nó lại, còn để góc vườn đằng kia…Bây giờ không biết mình mượn ai đem nó đi chôn cho làng xóm người ta khỏi biết.
Chồng nghe nói hốt hoảng, chạy đi tìm mấy người bạn rất thân ngày xưa, nói chuyện thật tình như thế và xin đến giúp đem đi chôn hộ. Nhưng hết người này đến người khác, không nhờ ai được cả. Người thì chối từ việc này, kẻ thì thoái thác việc nọ.
Chồng tiu nghỉu trở về bảo vợ. Vợ nói:
– Thế thì mình sang gọi chú nó vậy, thử xem chú nó có đến không?
Chồng sang gọi em, thì em vội vàng đến ngay. Rồi xăm xăm ra chỗ có bó chiếu, cùng với hai anh chị khiêng cái xác đi chôn. Xong đâu đấy về nhà, không hề kêu khó nhọc chi cả, vợ mới bảo chồng rằng:
Đấy nhe! Người ta nói: “Anh em như chân như tay” là phải lắm. Hôm nay may mà có chú nó sang giúp cho, không thì hai vợ chồng mình đến khốn. Nào mình có còn mong vào bạn bè nữa hay không!
Chồng nghe vợ nói, có ý hối hận như dần dần tỉnh ra. Sáng hôm sau, vừa dậy đã thấy mấy người bạn rủ nhau kéo đến đầy nhà. Họ cho là đánh chết người thật, nên họ trở mặt, đòi ăn đút tiền, đút bạc. Chồng sợ lắm, đã toan đưa bạc tiền ra lễ thật. Nhưng người vợ nhất định không nghe, bảo họ muốn làm chi thì làm.
Mà họ làm thật. Không bóp được tiền, họ tức giận, lúc ra về, bảo nhau lên cáo quan. Quan lập tức cho trát bắt hai vợ chồng người kia lên. Chồng thì sợ thất thần. Vợ thì bảo yên tâm.
Lúc quan tra hỏi, người vợ đứng dậy khai rõ đầu đuôi câu chuyện mình giết chó để thử bạn chồng như thế nào. Quan liền sai lính đến nhà khai quật cái xác chôn đem lại xem, thì quả nhiên là một con chó kêch.
Quan liền thét mắng đánh đòn mấy tên bạn xấu bụng và khen người vợ hiền, khéo biết cách khuyên chồng theo đạo phải chăng.
Rồi từ đó, người chồng mới từ những ông bạn quý hóa kia và đỡ dần, trông nom em rất ân cần, tử tế.
Nguyễn Văn Ngọc
(Truyện cổ nước Nam)
Đại ý: Một người vợ khôn ngoan đã khéo bày mưu khuyên chồng biết thương yêu em và lánh xa những người bạn xấu.
(Trích trong Quốc Văn Toàn Thư Lớp Nhất của Đặng Duy Chiểu trang 142)
Dec. 17. 09 Nhon Q Nguyen